น้ำนมไหลน้อยจัง

คำถาม

สวัสดีค่ะคุณหมอวิชัย ดิฉันมีเรื่องอยากจะขอถามคุณหมอค่ะ ดิฉันคลอดลูกมา 2 เดือนแล้วดิฉันก็ไปฉีดยาคุม ปรากฏว่าน้ำนมไหลน้อยมาก จากเดือนแรกน้ำนมไหลแรงมาก ดิฉันเคยได้ยินแต่ว่าถ้ากินยาคุมน้ำนมจะแรง ดิฉันก็เลยไปฉีดยาคุมแทน ไม่ทราบว่าจะเกี่ยวกันไหมคะ ตอนนี้ดิฉันเลี้ยงลูกด้วยนมตัวเองสลับกับนมผงอยู่ อยากถามคุณหมอว่าน้ำนมจะกลับมาเหมือนเดิมไหมคะ ตอนนี้ลูกดิฉันน้ำหนัก 5,500 กรัม น้ำหนักแรกคลอด 3,700 กรัม ถ้านมยังไหลไม่พอแล้วดิฉันจะเปลี่ยนนมผงเป็นนมผงที่มีนิวคลีโอไทด์ได้หรือไม่คะ ปัจจุบันนมผงที่ใช้อยู่ไม่มีนิวคลีโอไทด์ค่ะ

คำตอบ

นมแม่คืออาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารกโดยเฉพาะในช่วง 6 เดือนแรกของชีวิต คุณอรุณีสามารถพิสูจน์ได้โดยดูจากสุขภาพของลูกที่อ้วนจ้ำม่ำ อายุ 2 เดือนหนักตั้ง 5,500 กรัม แสดงว่าได้สารอาหารจากนมแม่อย่างครบถ้วนและพอเพียง น่าเสียดายที่คุณอรุณีกำลังจะเปลี่ยนไปเลี้ยงลูกด้วยนมผลซะแล้วทั้งๆ ที่มีของดีอยู่ติดตัวแท้ๆ กลับไม่ยอมใช้

การที่น้ำนมไหลน้อยลงมากก็เพราะคุณเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สลับกับนมผงนั่นเอง ทำให้จำนวนครั้งของการดูดน้อยลง น้ำนมก็ไหลน้อยลงตามไปด้วย เวลาที่ลูกดูดนมแม่แต่ละครั้งจะไปกระตุ้นให้มีการหลั่งฮอร์โมนโปรแลคตินออกมาเพื่อช่วยในการสร้างน้ำนมต่อไป ยิ่งดูดบ่อยเท่าใดน้ำนมก็ยิ่งออกมากขึ้นเท่านั้น

เพราะฉะนั้นวิธีทำให้น้ำนมไหลแรงเหมือนเดิมง่ายนิดเดียวคุณอรุณีก็เลิกนมผงซะ ไม่ต้องไปสนใจ หรอกครับว่ายี่ห้อไหน จะโฆษณาว่ามีสารอะไรผสมมาบ้าง เพราะยังไงๆ ก็สู้น้ำนมแม่ไม่ได้อยู่แล้ว พยายามให้ลูกดูดนมแม่เพียงอย่างเดียว รับรองว่าน้ำนมจะกลับมามีอย่างเหลือเฟือภายใน 1 สัปดาห์
สำหรับยาคุมกำเนิดชนิดฉีดไม่มีผลต่อการสร้างน้ำนม จึงไม่ทำให้น้ำนมลดลง แต่ถ้าเป็นยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดรวมจะทำให้ปริมาณน้ำนมลดลงได้เพราะมีฮอร์โมนเอสโตรเจนผสมอยู่ ซึ่งจะออกฤทธิ์ไปกดการสร้างน้ำนม ถ้าต้องการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดในระหว่างที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต้องใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดที่มีฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเหมือนในยาฉีดคุมกำเนิดเพียงอย่างเดียวเท่านั้น น้ำนมแม่จึงจะมีตามปกติไม่ลดลง

ผมขอให้คุณอรุณีกลับมาเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อไปเถอะครับนมแม่ไม่ต้องซื้อไม่ต้องหา ไม่ต้องชงไม่ต้องอุ่น มีให้ลูกดูดได้ตลอดเวลา และมีสารอาหารครบถ้วนเหนือนมผงทุกยี่ห้อ แล้วคุณยังจะไปไขว่คว้าหานมผงอยู่ทำไมเล่าครับ

อรุณี สมศักดิ์ - ถาม
นพ.วิชัย ชวาลไพบูลย์ - ตอบ