บัวฮาขาว...ปัดเสนียด ไม่เฉียดใกล้
ตามบ้านเรือนโดยทั่วไป มักมีการปลูกไม้มงคลไว้ตามบ้านด้วยความเชื่อที่ว่า ต้นไม้เหล่านั้นจะช่วยให้ชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในบ้านเป็นไปอย่างสงบสุข ร่มเย็น
ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วไม้มงคลที่คนโบราณนิยมปลูกกันตามบ้านทั่วไปนั้น มักเป็นต้นไม้ที่มีประโยชน์ เช่น มะยม ขนุน ไผ่ เป็นต้น ทั้งในสรรพคุณที่เป็นยา และการใช้สอยอื่นๆ ที่ควรมีปลูกไว้คู่บ้านอันเป็นกุศโลบายอันแยบคายของคนแต่เก่าก่อน
บัวฮาขาว
ก็เป็นไม้มงคลที่นิยมปลูกตามบ้าน และเป็นต้นไม้ที่มีประโยชน์เช่นเดียวกัน
ชาวไทยใหญ่ จะเรียกว่าเจริมเผือก เป็นไม้มงคลที่ชาวไทยใหญ่ ล้านนา และชาวอีสานนิยมปลูกไว้หน้าบ้าน เพื่อปัดเป่าความอัปมงคล ใช้ในพิธีกรรม เช่น ไหว้พระ ตั้งเสาเอกบ้าน หรือแม้แต่การตั้งเตาไฟ สำหรับชาวไทยภาคกลาง ต้นไม้ต้นนี้ถูกเรียกว่า ต้นปัดเสนียด และปลูกไว้เป็นไม้มงคลเช่นกัน แต่เมื่อความรู้ตรงนี้หายไป เหลือเพียงชื่อเสนียด ต้นไม้ต้นนี้เลยกลับกลายเป็นไม้ที่ไม่เป็นมงคลและห่างหายไปจากบ้านคนไทยแถบภาคกลางอย่างน่าเสียดาย
ตามที่ได้กล่าวไว้ข้างต้นว่าต้นไม้ที่เป็นไม้มงคลย่อมไม่ธรรมดานั้น ต้นบัวฮาขาวก็เช่นกัน
เพราะมีสรรพคุณทางยาที่น่าสนใจ คือ นิยมใช้ในการทำยาแก้ไอแบบพื้นบ้านที่มีประสิทธิภาพจนมีการนำไปพัฒนาเพื่อผลิตเป็นยาแก้ไอแผนปัจจุบันเพราะสามารถใช้แก้ไอ แก้หลอดลมอักเสบ ขับเสมหะ ใช้เป็นยาบำรุงปอด ลดการเจริญเติบโตของวัณโรค กระตุ้นการหายใจ แก้หวัด แก้แพ้
ซึ่งวิธีใช้เป็นยาแก้ไอแบบพื้นบ้านก็สามารถทำได้ไม่ยาก เพียงนำใบของบัวฮาขาวมาบด ผสมน้ำผึ้งกิน ก็สามารถใช้แก้ไอได้ดี
บัวฮาขาวไม่เพียงแต่มีสรรพคุณเป็นยาแก้ไอเท่านั้น เรายังใช้ในการเป็นยาแก้ฟกช้ำ แก้อักเสบอีกด้วย โดยใช้เป็นส่วนผสมในตำรับยาประคบ อบ อาบ ย่าง ที่มักจะมาพร้อมกับผีเสื้อเสมอ ทั้งในตำรับยาโบราณของหมอยาพื้นบ้านไทยภาคเหนือและภาคอีสานเสมอ จนเรียกติดปากคล้องจองกันว่า ผีเสื้อบัวฮา
***************************
ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร
***************************
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น