วันพฤหัสบดีที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2556

เลเซอร์โรคทางตา (ภาค 1)

เลเซอร์โรคทางตา (ภาค 1)

เลเซอร์เป็นที่รู้จักกันมานาน ไม่ว่าจะเป็นภาคอุตสาหกรรม การผลิตชิ้นส่วน ภาควิทยาศาสตร์ รวมถึงทางการแพทย์ที่มีการนำเลเซอร์มาใช้ในการรักษาโรคมากมายครับ และที่คนทั่วไปรู้จักมักเป็นเลเซอร์ทางผิวหนังและความงาม จนหลายคนไม่เคยรู้ว่าทางตาก็มีการใช้เลเซอร์ในการรักษาผู้ป่วยด้วยเช่นกัน
ด้วยคุณสมบัติของเลเซอร์ที่สามารถทะลุผ่านวัตถุที่ใสไม่ว่าจะเป็นกระจกตา เลนส์ตา วุ้นตา รวมถึงคุณสมบัติการสะท้อนหักเหที่มีความแม่นยำและถูกต้องสูง จึงทำให้มีการใช้เลเซอร์ในการวินิจฉัยโรคต่างๆ อีกทั้งคุณสมบัติในการเผาไหม้ จึงมีการนำเลเซอร์มาใช้ในการรักษาโรคทางตาจำนวนมากด้วย

ปัจจุบันมีการใช้เลเซอร์ทางตาอยู่ 2 ประเภทครับ ประเภทแรกเป็นการใช้เลเซอร์สำหรับวินิจฉัยโรคทางตา และอีกประเภทเป็นการใช้เลเซอร์ในการรักษาครับ

เลเซอร์ที่ใช้ในการวินิจฉัยโรค มักเป็นเลเซอร์ชนิดอ่อนใช้คุณสมบัติความแม่นยำในการสะท้อน การหักเห มาทำการวัดหรือวิเคราะห์ และวินิจฉัยโรคทางตา เครื่องมือดังกล่าวได้แก่
เครื่องวัดและคำนวณเลนส์แก้วตาเทียมด้วยระบบแสงเลเซอร์ เดิมทีเครื่องวัดเลนส์ทั่วไปจะใช้หลักการของคลื่นเสียงยิงเข้าไปในลูกตาและวัดการสะท้อนของคลื่นเสียงมาคำนวณระยะทาง ซึ่งเสียงที่ผ่านตัวกลางแต่ละชั้นในตามีความเร็วของเสียงที่แตกต่างกัน ทำให้การคำนวณความยาวลูกตาเปลี่ยนแปลงไป แต่เครื่องนี้จะใช้หลักการยิงแสงเลเซอร์เข้าสู่ลูกตาไปกระทบกับจอประสาทตาและสะท้อนกลับมา นำมาคำนวณเป็นความยาวของกระบอกตา นำมาคำนวณหาค่ากำลังของเลนส์แก้วตาเทียมเพื่อใช้ในการเลือกเลนส์แก้วตาเทียมให้กับผู้ป่วยที่ผ่าตัดต้อกระจกได้ถูกต้อง ด้วยคุณสมบัติที่แม่นยำของเลเซอร์ช่วยให้การวัดถูกต้องและไม่ต้องสัมผัสดวงตาเหมือนเครื่องทั่วไปครับ เครื่องหรูขนาดนี้ราคาก็หรูด้วยครับ
เครื่องสแกนจอประสาทตาด้วยเลเซอร์ เป็นเครื่องมือที่หรูหราแต่ช่วยจักษุแพทย์ในการวิเคราะห์และติดตามโรคทางจอประสาทตาได้รวดเร็วและแม่นยำมากยิ่งขึ้น หลักการเครื่องนี้จะยิงแสงเลเซอร์เข้าไปกระทบที่จอประสาทตา จอประสาทตาแต่ละชั้นจะสะท้อนแสงนี้แตกต่างกัน เครื่องนี้จะบันทึกแสงเลเซอร์ที่สะท้อนแต่ละชั้นนำมาสร้างเป็นภาพจอประสาทตา และคำนวณหาความหนาของชั้นประสาทตาแต่ละชั้นในระดับที่เล็กมากที่เรียกว่าไมครอนกันเลยทีเดียว ด้วยความละเอียดของเครื่องนี้จึงช่วยให้แพทย์วินิจฉัยโรคจอประสาทตาได้เร็วกว่าการตรวจทั่วไป ปัจจุบันมีการใช้เครื่องนี้ในการตรวจภาวะจอตาบวม เบาหวานจอตาและจอตาเสื่อม รวมถึงการติดตามและวางแผนการรักษาโรคทางจอประสาทตาอย่างต่อเนื่อง นอกเหนือจากโรคทางจอประสาทตาแล้ว เจ้าเครื่องตัวนี้ยังสามารถวัดการเปลี่ยนแปลงของชั้นประสาทตา nerve fiber layer และ ganglion cell layer เพื่อช่วยในการวินิจฉัยต้อหินได้อีกด้วยครับ
เครื่องตัวสุดท้ายคือ เครื่องฉีดสีและถ่ายภาพจอตาด้วยแสงเลเซอร์ เป็นเครื่องมือที่ช่วยวินิจฉัยโรคที่ซับซ้อน เพื่อหาจุดรอยรั่วหรืออุดตันของเส้นเลือดในชั้นจอประสาทตา ช่วยในการวินิจฉัยและวางแผนรักษาโรคจอตาเสื่อม จอประสาทตาบวม เบาหวานจอประสาทตา หลักการทำงานของเครื่องนี้เริ่มจากการฉีดสารที่มีสีเรืองแสงเมื่อโดนแสงที่มีความยาวคลื่นเฉพาะ สีตัวนี้จะถูกฉีดเข้าเส้นเลือดบริเวณแขน หลังจากนั้นก็จะฉายเลเซอร์เข้าลูกตาเพื่อกระตุ้นให้สารนี้เรืองแสงขึ้น แล้วจึงถ่ายภาพจอประสาทตาเป็นระยะ เราจะเห็นภาพที่มีสารเรืองแสงวิ่งเข้าเส้นเลือดบริเวณจอตา พอถึงจุดที่รั่วก็จะเห็นสารเรืองแสงรั่วออกมาให้เห็นในภาพถ่ายได้ ภาพที่ได้จากเลเซอร์นั้นจะมีความคมชัดสูงช่วยให้แพทย์ดูตำแหน่งรั่วได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

แสงเลเซอร์ที่ใช้ในการวินิจฉัยโรคมีประโยชน์มากโดยเฉพาะโรคทางตาที่ซับซ้อน ในตอนหน้าจะมาเล่าถึงการใช้เลเซอร์ในการรักษา ซึ่งล่าสุดมีการนำมาช่วยในการผ่าตัดต้อกระจกด้วยครับ เป็นอย่างไร ได้เรื่องไหม คงต้องติดตามตอนหน้าครับ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
นพ.พรเทพ พงศ์ทวิกร ศูนย์จักษุและต้อกระจก รพ.บ้านแพ้ว (องค์การมหาชน)

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น