วันอาทิตย์ที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2554

ท่องโลกใต้ทะเล - ชีวิตเล็กๆ บนแส้ทะเล

ท่องโลกใต้ทะเล - ชีวิตเล็กๆ บนแส้ทะเล

[img]http://upic.me/i/yl/g_resize.png[/img]

บ่อยครั้งในการดำน้ำที่ผมถือกล้องถ่ายภาพใต้น้ำโดยสวมเลนส์มาโครสำหรับถ่ายสัตว์ทะเล
หรือปลาตัวเล็กๆ ลงไปว่ายเวียนหาอะไรที่จะถ่ายอยู่นาน บางครั้งก็แทบไม่เจออะไรถูกใจ
หรือบางตัวเคยถ่ายและมีภาพดีๆ เก็บไว้แล้วก็จะผ่านเลยไป การมองหาสัตว์อะไร ที่น่าสนใจ
ไม่เจอนี้เป็นปัญหาอย่างหนึ่ง และนับเป็นปัญหาใหญ่ของการถ่ายภาพใต้น้ำเลยทีเดียว ก็ทำ
อย่างไรได้ละครับ บางครั้งชาวประมงออกเรือไปจับปลา ต้องกลับมามือเปล่าก็ยังมี ประสา
อะไรกับช่างภาพใต้น้ำ ยิ่งการมองหาสัตว์ทะเลตัวเล็กๆ นั้น มันไม่ต่างอะไรกับการงมเข็ม
ในมหาสมุทรเท่าใดนัก

เมื่อหาอะไรถ่ายไม่ได้จริงๆ ผมก็มักจะมองสอดส่ายสายตาไปตามแส้ทะเล ซึ่งมีลักษณะเป็น
เส้นยาวๆ มีฐานเชื่อมติดอยู่กับพื้นทะเล ปล่อยปลายลู่ไปตามกระแสน้ำ แส้ทะเลนั้นเป็น
สัตว์ทะเลประเภทเดียวกับกัลปังหาและปะการัง แส้ทะเลแต่ละเส้นจะมีสมาชิกหน่วยเล็กๆ
รวมกันมากมายอยู่คล้ายกับปะการัง แต่ละชีวิตจะมีหนวด 8 เส้นเท่าๆ กับปะการัง คอยคลี่
หนวดออกมาจับอาหารที่ล่องลอยมากับกระแสน้ำ แส้ทะเลตัวจิ๋วเหล่านี้จะช่วยกันสร้าง
โครงสร้างยาวๆ เป็นเส้นๆ โครงสร้างเหล่านี้ถูกสร้างขึ้นจากเกล็ดหินปูนอัดแน่นเป็นแกนแข็ง
มีโปรตีนกอร์โกนิน (Gorgonin) แทรกเป็นองค์ประกอบ และเคลือบผิวด้วยเนื้อเยื่อที่โพลิป
หรือสมาชิกหน่วยเล็กๆ ที่สมาชิกแส้ทะเลเกาะอาศัยอยู่ แส้ทะเลมีหลายขนาด หลายสี ที่พบ
เห็นส่วนใหญ่จะมีขนาดเส้นเท่านิ้วก้อย มีสีขาว ลักษณะเป็นเส้นเดียวเดี่ยวๆ ยาวจากพื้นทะเล
บางเส้นยาวถึง 2-3 เมตรก็มี และอีกชนิดหนึ่งสีแดงน้ำตาลเส้นขนาดนิ้วก้อย แต่แตกแขนง
ออกเป็นหลายเส้น ปกติแส้ทะเลเหล่านี้อาจจะไม่น่าดูอะไร แต่ที่ผมมองหาก็คือชีวิตเล็กๆ
ที่เป็นผู้อาศัยอยู่บนแส้ทะเลนั่นเอง

[img]http://upic.me/i/d3/u_resize.png[/img]

ชีวิตเล็กๆ ที่แอบอิงอาศัยแส้ทะเลเป็นบ้านนั้น ที่พบบ่อยที่สุดก็คือ เจ้าปลาบู่แส้ทะเลตัวจิ๋ว
ที่เกาะนิ่งอยู่บนแส้ทะเลหรือเมื่อมีศัตรูเข้ามาใกล้ มันก็จะว่ายหลบไปมาตามความยาวของ
แส้ทะเล ปลาบู่แส้ทะเลเหล่านี้มักจะมีลำตัวใส มีเส้นรอบดวงตากลมสีแดง ปลาบู่แส้ทะเล
จะคอยจับอาหารที่ล่องลอยมากับกระแสน้ำ การถ่ายภาพเจ้าปลาบู่แส้ทะเลตัวจิ๋วนี้ไม่ยากนัก
เพราะมันอาจว่ายหลบไปหลบมาในช่วงแรกๆ แต่สักพักเดียวก็จะคุ้นเคยและเกาะนิ่งๆ ไม่
หลบหนีไปไหน

นอกจากปลาบู่แส้ทะเลแล้ว บางครั้งก็อาจจะพบกุ้งที่มีสีเดียวกับแส้ทะเล เกาะนิ่งทำตัวลีบ
เหมือนเป็นส่วนหนึ่งของแส้ทะเล เป็นการพรางตัวอย่างแนบเนียน ซึ่งถ้าไม่สังเกตจริงๆ ก็จะ
มองไม่เห็น กุ้งที่อาศัยบนแส้ทะเลนั้นมีหลายชนิด หลายรูปทรง บางชนิดมีลำตัวผอมยาวเกาะ
นิ่งแนบกับแส้ทะเล เช่น เจ้ากุ้งหลังค่อม ซึ่งมีส่วนโค้งบนหลัง และยังมีกุ้งรูปทรงต่างๆ อีก
หลายชนิดที่อาจจะพบได้บนแส้ทะเล

แต่สุดยอดแห่งการพรางตัวนั้นต้องยกให้เจ้าปูแส้ทะเล ซึงพัฒนารูปร่างหน้าตาให้มีปุ่มปม
คล้ายคลึงกับผิวของแส้ทะเล ปูแส้ทะเลนั้นค่อนข้างจะหายากกว่าปลาบู่และกุ้ง ก็ไม่ทราบ
ว่าเพราะมันมีน้อย หรือพรางตัวได้อย่างดีเยี่ยมจนเราไม่ค่อยมองเห็น รูปร่างหน้าตาของมัน
นั้น หากไม่บอกก็แทบจะไม่รู้ว่าเป็นปู เพราะเหมือนกับสัตว์ประหลาดมากกว่า

[img]http://upic.me/i/7q/r_resize.png[/img]

นอกจากนี้ บางครั้งเราอาจจะพบหอยเบี้ยบางชนิด เกาะอยู่กับแส้ทะเล โดยหอยเบี้ยชนิดนี้
นั้นอาจจะไม่เหมือนหอยเบี้ยที่อาศัยอยู่กับปะการังอ่อน ซึ่งตัวป้อมๆ คล้ายกับเบี้ย แต่หอย
เบี้ยที่เกาะอยู่กับแส้ทะเลจะพัฒนาตัวเองให้มีรูปทรงของลำตัวยาว เพื่อเกาะพรางอย่างกลมกลืน

ในท้องทะเลนั้น สรรพชีวิตจำนวนไม่น้อยที่จำเป็นต้องใช้การหลอกล่อ และอำพรางเพื่อให้ชีวิตอยู่รอด
*************************************************
ขอบคุณข้อมูลเรื่องและภาพโดย วินิจ รังผึ้ง จาก อสท ก.ค.2548

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น